Symbole buddyzmu

Czym są symbole buddyzmu?

Sztuka buddyzmu była dość rozbudowana, ze względu na to, że ten system religijno-filozoficzny czerpał motywy z innych wierzeń. Podobne, a nawet wspólne, symbole znajdziemy zwłaszcza w hinduizmie. Były to znacznie częściej ornamenty i motywy roślinne niż sztuka figuratywna. Do najpopularniejszych motywów buddyzmu należy: koło Dharmy, ghanta, symbol lotosu, mandala, złote ryby, zdobiony parasol, kartika, tomoe i phurba.

Jak wyglądają i co znaczą symbole buddyzmu?

Koło dharmy

W formie wizualnej przypomina koło od wozu bądź ster statku. To osiem ramion, złożonych w okręg, z których każde utożsamiane jest z innym założeniem buddyzmu. To kolejno: prawa wiara, prawa mowa, prawe działanie, prawe życie, właściwe starania, właściwa uwaga, właściwe intencje, medytacja. Koło to widnieje na fladze Indii.

Ghanta

Symbol rytualnego dzwonu, obecnego w praktykach hinduskich i buddyjskich. Znak symbolizuje mądrość i współczucie. W świątyniach hinduistycznych dzwony te znajdują się przy drzwiach. Wchodzący dzwonią nim, co pozwala na odłączenie umysłu od myśli.

Tomoe

Słowo oznaczające ten symbol to z japońskiego „obracanie”, „okrągły”. Symbol przypomina nieco jin-jang, czyli znak obrazujący walkę sił dobra i zła w świecie. Związany był pierwotnie z bóstwem wojny – Hachiman, następnie został przejęty jako tradycyjny znak samurajów. Znak składa się z trzech płomieni ułożonych wkoło. Czasami można spotkać też dwa lub cztery elementy na znaku. Pojawia się w świątyniach na terenie całej Japonii.

Phurba

Symboliczny rytualny sztylet trójstronny, używany w praktykach tybetańskich. Wyglądem przypomina niego grot strzały skierowany w dół z ozdobną rękojeścią w kształcie korony.

Symbol lotosu

Należy do pomyślnych znaków buddyzmu. Jego osiem płatków symbolizuje harmonię świata. Innego jego znaczenia to czystość, oświecenie, mądrość. W zależności od koloru kwiatu zmienia się nieco symbolika.

Lotos niebieski – komunikacja, inteligencja.

Lotos biały – czystość i duchowa doskonałość.

Lotos różowy – transcendencja.

Lotos czerwony – miłość, pasja.

Złote ryby

Ukazywana zwykle w formie karpi para ryb symbolizuje w buddyzmie szczęście. Początkowo miały reprezentować święte indyjskie rzeki Ganges i Yamunę. Ryby to znak nieustraszoności, wolności. Podarowane małżeństwu stanowią dobry znak, niosą radość i szczęście.

Zdobiony parasol

Kolorowy parasol ze zdobieniami to jeden z pomyślnych znaków buddyzmu, porównywany do drzewa życia. To symbol ochrony przed złymi siłami, chorobami, nieszczęściem.

Kartika

To symbol noża używanego w rytuałach pogrzebowych. Ostrze ma formę półksiężyca, a rękojeść kształt makary – mitologicznego potwora. Kartika symbolizuje odcięcie wszystkiego, co utrudnia medytację (np. rozproszenie, nieuwaga) i zaciemniającego rzeczywistość (np. zazdrość).

Mandala

W rozumieniu dosłownym oznacza „krąg”. To symbol wszechświata wykorzystywany w rytuałach. Podstawowa forma mandali to najczęściej koło z wpisanym kwadratem, trójkątem lub inną figurą. Może być bardzo prosta albo bogato zdobiona m. in. motywami roślinnymi.

Mandala wspomaga koncentrację w medytacji, a jej tworzenie pozwala na rozwój duchowy. Pomaga skupić uwagę, wyciszyć się i zrelaksować, wyrazić uczucia, rozwija wyobraźnię, wspomaga koordynację wzrokowo-ruchową.